Amaç:

    Küresel ölçekte ülkelerin gelişmişlik düzeyleri, bireylerinin üretkenliği ve bu süreçte düşünme becerilerinin bilinçli kullanımı ile yakından ilişkilidir. Rugiero (2017), düşünme sürecinde yansıtıcı, yaratıcı ve eleştirel düşünmeyi üç temel unsur olarak işaret etmektedir. Bu düşünme becerilerinin birlikte kullanımında ise girişimcilik becerisi kapsayıcı bir rol üstlenmektedir. Girişimcilik sosyal ve kültürel bir olgudur. Bu nedenle faklı sosyo-kültürel özelliklere sahip toplumlarda farklı girişimcilik yeterlikleri ön plana çıkmaktadır (Bozkurt ve Alparslan, 2013).

    Teknolojinin baş döndürücü bir hızla geliştiği dünyada, ülkeler girişimcilik becerisini oldukça önemsemiş ve bu durum ülkemiz öğretim programlarının da içeriğine yansıtılmıştır (MEB, 2013). Nitekim 2018 fen bilimleri dersi öğretim programında bireye; bilgiyi üreten, hayatta işlevsel olarak kullanabilen, problem çözebilen, eleştirel düşünen, girişimci, kararlı, iletişim becerilerine sahip, empati yapabilen, topluma ve kültüre katkı sağlayan vb. nitelikler kazandırılması hedeflenmiştir (MEB, 2018). Hedeflenen girişimcilik yeterlilikleri, girişimcilik eğitiminde bilgi, beceri ve tecrübe kazanma sürecinde geliştirilebilir (Bikse, Rivza & Riemere, 2015). Avrupa Komisyonuna göre (2002, 2004, 2008), girişimcilik eğitimi; girişimci düşünme ve davranışların (yaratıcılık, karar verme, iletişim, sorumluluk, risk alma, bağımsızlık, kendine güven, liderlik, takım ruhu, vb.) temelini oluşturan kişisel niteliklerin, tutumların ve becerilerin geliştirilmesi olarak değerlendirilmektedir. Dolayısıyla beklenti, girişimcilik eğitimi sayesinde bireylere sadece gelecek hayatları içerinde ekonomik değer kazandırmak değildir, aynı zamanda yaşam boyu öğrenme kapsamında bilişsel ve sosyal beceri de kazandırmaktır (European Commission, 2011). Girişimcilik eğitiminin bireye kazandırılması bu noktada pedagojik yaklaşımlarla da etkileşmek durumundadır.

    Öğretim programlarında ve akademik çalışmalarda yer bulan girişimcilik eğitiminin gelişimi, büyük ölçüde girişimciliğin öğretilip öğretilemeyeceği sorusuna verilecek cevaplar ile mümkündür. Gibb'e (2005) göre, böyle bir girişimcilik eğitiminde uygulanacak pedagoji, öğrenenlerin öğrenme sürecindeki aktif rolü ve dolayısıyla geleneksel olmayan öğretim yöntemleri üzerine kurulmalıdır. Dolayısıyla öğretmen yetiştirme sürecinde hem güncel/yeni öğrenme yaklaşımlarının uygulanabilirliğinin arttırılmasına hem de girişimcilik becerisinin bu öğrenme etkinliklerine uyarlanabilmesine oldukça fazla gereksinim duyulmaktadır. Öte yandan Ruskovaara ve Pihkala (2014) girişimcilik eğitiminin düzeyi ve içeriğinde uygulayıcı olarak öğretmen rolünü değerlendirirken, geçmişte aldığı eğitimin ve öğrenme ortamında oluşturduğu bağlamın oldukça önemli bir yer tutacağını işaret etmektedir. Bu durumda lisans düzeyinde öğretmen adaylarının yeterlikler kazanması ve performans sergileyebilmeleri girişimcilik eğitimine önemli bir ivme kazandıracaktır. Bu bağlamda gerçekleştirilecek proje ile öğretmen adaylarının girişimcilik eğitimi yeterliklerine üç şekilde katkı sunulması hedeflenmektedir:

    1. Öğretmen adaylarına girişimcilik becerisinin alt boyutları ve diğer yaşam becerileri ile olan ilişkisi hakkında farkındalık ve yeterlikler kazandırılması,

    2. Öğretmen adaylarının, “Girişimcilik becerisi, öğrencilere fen bilimleri öğretimde etkinlik temelli olarak nasıl kazandırılabilir?” sorusuna çözüm getirebilmeleri,

    3. Öğretmen adaylarının, Fen bilimleri öğretiminde güncel öğrenme yaklaşımı, model ve yöntemlerle girişimcilik becerisini bütünleştiren uygulamalı etkinliklerle tanıştırılmaları, özgün etkinlikler geliştirebilme ve bunları uygulayabilme yeterlikleri kazanmaları hedeflenmektedir.

    Ayrıca girişimcilik temelli öğretim etkinlikleri hazırlayabilme yeterliklerinin geliştirilmesi ile öz-yeterlik seviyeleri artmış olan öğretmen adaylarının etkileşecekleri diğer eğitim paydaşlarına ulaşması ile eğitimde girişimcilik kültürünün yaygınlaştırılması da hedeflenmektedir. 

 

Kapsam:

    Tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de girişimcilik ve girişimcilik eğitimi önemsenmekte ve bu alana kaynaklar ayrılmaktadır. Bu bağlamda bir taraftan iktisadi ve ticari boyutta yaşam boyu öğrenme kapsamında KOSGEB ve bazı kuruluşlar tarafından girişimcilik desteklenirken bir taraftan da öğretim kademelerinde öğrenci ve öğretmenlere farkındalık ve tutum kazandırmaya yönelik seminerler ve etkinlikler düzenlenmektedir. Bu proje çalışmasında mevcut etkinliklerden farklı olarak fen bilimleri öğrenme ortamlarında yaratıcı drama, sorgulayıcı yaklaşım, REACT modeli, STEM yaklaşımı, eğitsel oyunlar, informal öğrenme gibi güncel öğretim yöntem ve yaklaşımları üzerinden girişimcilik eğitiminin kazandırılması üzerine yoğunlaşılacaktır. Ayrıca proje etkinlikleri, her öğrencinin kolaylıkla ulaşıp temin edebileceği basit ve geri dönüştürülebilir araç gereçlerle gerçekleştirilecektir. Bu durum öğretmen adaylarının mesleki yaşantılarında bu tür uygulamaları gerçekleştirebilmeleri anlamında önemlidir.

    Etkinlik kapsamında öncelikle öğretim programlarının doğası ve girişimcilik, fen, mühendislik ve girişimcilik uygulamaları, 21. yüzyıl becerileri kapsamında girişimcilik konuları tartışılacaktır. Daha sonra REACT modeli, argümantasyon temelli eğitim, eğitsel oyunlar, yaratıcı drama, sosyo-bilimsel konular, algoritmik yaklaşım ve STEM eğitimi yaklaşımı yoluyla girişimcilik eğitimi tartışılacak ve uygulama örnekleri gerçekleştirilecek. Bu örnekler fen bilimleri öğretim programı ile uyumludur. Ayrıca informal öğrenme ortamlarında girişimcilik ve fen öğrenme ortamlarında oluşturulan ürünlere yönelik girişimcilik ve pazarlama ilişkisi üzerine uygulamalı etkinlikler yapılacaktır.

       Katılımcılar internet sitesi üzerinden başvuranlar arasından, katılımcı seçim ölçütlerine göre belirlenecektir. Projeye katılacak olan fen bilgisi öğretmen adaylarının projede görev almaya istekli olması ve TÜBİTAK tarafından daha önce desteklenmiş olan projelerde katılımcı olmaması ön koşul olarak seçilmiştir. Bununla birlikte adayların akademik başarı genel not ortalamasının en az 2,5 (4’lük sistemde) olması ya da 75 ve üzeri olması gerekmektedir. Proje kapsamında ele alınacak her bir yeni öğretim yaklaşımı teorik ve uygulamalı gerçekleştirilecek olup, uygulamalı eğitimlerin grup çalışması şeklinde planlanması nedeniyle 30 kişilik bir katılımcı grubu hedeflenmiştir.  Projenin yaygınlaştırılması adına farklı üniversitelerden katılımcı seçilecek ve her üniversiteye en fazla iki kontenjan tanınacaktır. Etkinlikler Kırıkkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi bünyesinde, akıllı tahta ve ses siteminin bulunduğu akıllı sınıflarda gerçekleştirilecektir. Öğrenme ortamı, etkinliklerde kullanılacak araç-gereçlerle birlikte grup çalışmasına uygun olarak düzenlenecektir. Ayrıca gerektiğinde fakülte bünyesinde yer alan bilgisayar laboratuvarları ve Fen ve Teknoloji laboratuvarlarından yararlanılacaktır. Katılımcılar 47 ders saati süresince, 7 farklı kurumda görev yapan ve her biri kendi alanlarında uzman veya yeterli donanıma sahip 11 öğretim üyesinin deneyimlerinden yararlanma fırsatı yakalayacaklardır.

    Etkinliğin yaygın etkisinin artırılması adına, katılımcılarla proje web sayfası ve facebook kanalları aracılığıyla bilgi belge paylaşımı yapılacaktır. Bu kapsamda etkinlik kitapçığı, etkinliklerden çıkacak ürünler ve bazı uygulamalara ait video görüntüleri paylaşılacaktır. Katılımcılardan bu tür etkinlikleri kullanmaları ve benzer etkinlikleri geliştirip proje facebook sayfasında deneyimleriyle birlikte paylaşmaları istenecektir. Ayrıca uygulamalar hakkında katılımcıların görüşlerini yansıtmak amacıyla ekte verilen taslak "Yarı Yapılandırılmış Görüşme Formu" ve katılımcılar tarafından geliştirilen "Girişimcilik Eğitimi Örnek Etkinlikleri"’nin analizinde kullanılacak taslak kontrol listesi aracılığıyla elde edilen veriler değerlendirilerek ve raporlaştırılarak fen eğitimine katkı anlamında akademik yayınlara dönüştürülecektir.